Dit jaar ging onze jaarlijkse excursie voor donateurs en
belangstellenden langs vijf klokkenstoelen, een karakteristiek klokhuis, twee
historische kerken en het Museum Opsterland te Gorredijk.
Nieuweschoot
Voor het bezoek aan de eerste klokkenstoel reden we naar Nieuweschoot en in
het fraai gelegen kerkje naast de klokkenstoel was er koffie/thee met gebak.De
oude klok uit het Museum Van Haren te Heerenveen is gerestaureerd in
Zuid-Duitsland en hangt nu weer op haar oorspronkelijke plek in de klokkenstoel.
De vorige klok is doorgeschoven naar de vrijgekomen klokkenstoel van Mildam,
nadat de klok van Mildam naar de nieuwe stoel te Hoornsterzwaag was verhuisd.
Gorredijk
Vervolgens ging de reis naar de gemeentelijke begraafplaats aan de Hegedyk.
Deze fraai aangelegde dodenakker vormt een mooi voorbeeld van de heersende
bouwstijl aan het begin van de 20e eeuw: karakteristiek smeedijzeren
toegangshekken, een fraai aangelegde vijver, vloeiend metselwerk langs de
trappen en een stijlvol stenen klokhuis met een forse luidklok uit 1952 van de
wat minder bekende gieter Jacobus van Bergen uit Midwolda (niet te verwarren met
Van Bergen uit Heiligerlee). Het klokhuis dateert uit het begin van de 20e eeuw
en werd in 2009 gerestaureerd.
Midden in een nieuwbouwwijk ligt de R.-K. Pauluskerk. Onder het
bezielende enthousiasme van pastoor Leo van Ulden verrees daar naast de (moderne)
Pauluskerk een dubbele klokkenstoel met maar liefst 3 luidklokken. Dat ook
klokkenstoelen uit het eind van de 20e eeuw een monumentaal voorkomen kunnen
hebben wordt hier groots gedemonstreerd. Het klokje op de nok van de kerk is
enkele jaren geleden buiten gebruik geraakt, maar het klokkentrio in de houten
stoel compenseert dat ruimschoots.
Museum Opsterlân
Slechts 750 meter verderop staat het Museum Opsterland. Hier werd een
koffietafel aangeboden te midden van de fraaie inrichting van dit historische
museum. Achter het museum staan sinds 1983 de zogenaamde ‘Beetster Brommers’
opgesteld: de klokken van de afgebrande en nooit herbouwde ‘Adelskerk’ uit Oud
Beets. De beide klokken (uit 1520 en 1482) raakten onherstelbaar beschadigd bij
de brand, maar zijn zeer de moeite van het bekijken waard. Vooral het (anonieme)
exemplaar uit 1482 toont fraaie afbeeldingen van heiligen en interessante
reliëfs met versieringen volgens de ‘wasdraad-techniek’. Speciaal ter ere van
ons bezoek had het museumpersoneel een bescheiden expositie samengesteld van de
collectie miniklokkenstoelen uit het depot van het museum.
Oud
Beets
Het lag voor de hand om in Oud Beets te gaan kijken wat er nog
rest van de voormalige Adelskerk. Op de begraafplaats werd duidelijk hoe de adel
ook adellijk werd begraven en op de fundering van de verdwenen toren prijkt een
stoere klokkenstoel. De afbeeldingen van de oudste torenklok heeft men op de
nieuwe klok in de stoel overgenomen.
Hemrik
Via Beetsterzwaag reden we naar Hemrik. In de witte kerk uit 1739 werd ons
thee/koffie met oranjekoek aangeboden en het nog door mankracht aangedreven
orgel werd bespeeld. Achter de kerk bleek uit de monumentale grafmonumenten dat
ook hier de adel een stevige vinger in de pap had. Niemand minder dan de
befaamde Geert van Wou goot in 1495 de klok die nog dagelijks met de hand wordt
geluid. De tweede klok van Ciprianus Crans uit de stoel van Hemrik verdween in
1922 naar Gorredijk en kreeg daar een functie in het klokhuis aan de Hegedyk,
maar ging in de Tweede Wereldoorlog verloren.
Wijnjewoude
We besloten de excursie in Wijnjewoude met het luiden van de drie klokken in
deze imposante stoel. Vooral het luiden in een regelmatige cadans (de zeskante
slag) vergt veel inspanning van de vaste luidersgroep. Ter ere van ons bezoek
werd het orgel in de
naastgelegen kerk bespeeld.
